Popielec to dzień pokuty przypadający na 46 dni kalendarzowych (40-dniowy okres postu, bez wliczania niedziel) przed Wielkanocą. To ruchome święto. Może więc wypaść w dniach od 5 lutego, do 10 dnia kolejnego miesiąca.
Według katolickiej tradycji, kapłani posypują w Popielec głowy wiernych popiołem. To symboliczny znak pokuty, który pojawił się w VIII wieku. W XI wieku papież Urban II uczynił go obowiązującym zwyczajem w całym Kościele.